Concept van Te grijs klaar voor verzending

Net als nu was het weer herfstachtig en onstuimig op maandag 1 juni 2015, toen ik dapper aankondigde dat ik een tweede roman ging schrijven. Het weerbeeld paste goed bij het heftige verhaal van Te grijs, waarvan nu, vijf maanden later, het concept voor me ligt. Het zijn ruim 55.335 woorden ofwel 111 A4-tjes, die ik de zeer gewaardeerde meelezers kan toesturen. Kwantitatief is de planning dus ruim gehaald. Het oordeel over de kwaliteit van het geheel krijg ik eind van de maand. In het nieuwe jaar begin ik dan gelouterd door de feedback aan de Def-versie die ik optimistisch voor eind september 2016 heb gepland.

Geen Alleingang
Een schrijvende vriend, Thomas Lindblad, verbaast zich er over dat ik zo graag feedback op het verhaal wil hebben. Wordt het geen Poolse Landdag? Raak ik het spoor niet bijster met al die meningen? Volgens mij is het tegendeel het geval. De feedback behoedt me voor een creatieve Alleingang waarbij ik me steeds meer verwijder van mijn potentiële publiek.
Bij de eerste kritiekronde bleek al dat ik de lezers essentiële informatie onthield, omdat die volgens mij voor zίch sprak. Mede hierdoor was het huwelijk van hoofdpersoon Diederik ongeloofwaardig en zijn werksituatie onduidelijk. Verder lag het tempo van het verhaal te hoog en bleef duister wat er in het hoofd van Diederik&Co omging. Ik ben blij dat ik in een vroeg stadium op deze ernstige gebreken ben gewezen. Hopelijk heb ik de toen gesignaleerde problemen opgelost. Komende maand zal dat blijken.

 Met Diederik in gesprek
De meelezers zullen zeker nog veel tekstuele en structurele onvolkomenheden melden. Daar ben ik niet bang voor. Mijn grootste zorg is dat mijn personages voor de lezer houten klazen blijven in plaats van mensen van vlees en bloed. Ik vraag de meelezers dan ook expliciet: kun je je voorstellen dat je Diederik ergens tegenkomt en waar zou dat kunnen zijn?  Als hij vraagt wat je van hem vindt, wat zou je dan antwoorden? De lezer mag mijn hoofdpersoon een autist vinden, een eikel of een sukkel. Maakt niet uit, als hij of zij de zestiger Diederik maar voor zich ziet.

Tot volgend jaar
Mijn belangrijkste taak in december is om afstand te nemen. Weg met het vaste productieritme van de dagelijkse 500 woorden en het wekelijkse blog over de voortgang. In plaats daarvan gewoon doen wat in me opkomt: de keukenvloer schrobben, een nieuw biertje brouwen, een trip maken naar Berlijn. En verder vooral tevreden zijn dat het schrijfwerk voor 2015 gedaan is.
Ik dank iedereen die me geholpen heeft met de tekst en alle lezers van mijn blog die hebben meegeleefd met dit avontuur. De meelezers wens ik sterkte en plezier met het verhaal. In 2016, op zaterdag 9 januari, meld ik me weer. Dan begint de noeste arbeid. 

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen.    

 

Inspectie cast roept twijfel op aan nut van schoonmoeder

Bij de afsluiting van Te grijs 1.0 heb ik de cast nog eens kritisch bekeken. Ik streef naar een verhaal met een beperkt groepje personages, elk met één naam, zodat mijn toekomstige lezers gemakkelijk over hen kunnen praten.  “Als ik Claudia was, zou ik ook weggaan bij die Sombermans van een Diederik.” Verder zou ik hopen dat mijn personages voor de lezer zo herkenbaar zijn, dat hij ze in zijn dagelijkse omgeving tegenkomt.  ”Mijn nieuwe collega is een soort Iris. Een heel lange vrouw en die er met haar luide stem alles uitflapt.” ”Ze leek op Claudia uit het boek, je kon zien dat ze heel mooi geweest was.”  Als lezers zo over mijn personages zouden praten, heb ik goed werk geleverd.

 

 

 

Overbevolkte romans
Het is zeker niet zo dat het succes van een boek afhangt van de laagdrempeligheid van de cast. Tolstojs epos over Napoleons inval in Rusland, Oorlog en vrede, heeft zeker tien belangrijke personages die naar goed Russisch gebruik op drie of vier wijzen worden aangeduid. Een nog sterker staaltje van literaire overbevolking is het ook verfilmde Wolf Hall van Hillary Mantel. Zij voert in het boek zoveel hovelingen van Hendrik VIII op dat ze een verklarende namenlijst van vier pagina’s toe moet voegen plus twee pagina’s genealogische verheldering.  Aan de andere kant van het spectrum zit Steinbeck met The Pearl. De man die de reuzenparel vindt en zijn vrouw opereren in een naamloze omgeving. Nog Spartaanse is Hemmingway in The Old man ad te seal. De oude man is bevriend met een jongen die hem af en toe eten brengt. Die twee en een zwaardvis vormen de hele cast. De hoofdpersonen zijn bovendien naamloos. Voor deze geniale soberheid kreeg hij de Pulitzerprijs. Mantel zag haar exuberantie beloond met de Bookerprijs.

 

Twijfel over schoonmoeder
In de schaduw van de genieën heb ik als simpele krabbelaar gekozen voor soberheid. Ik voer een echtpaar op en eveneens onder naam drie vrienden en twee collega’s. Verder zijn er anonieme figuranten. Ik heb één twijfelgeval: Diederiks schoonmoeder, ooit zangeres en advocaat. Diederik gaat met haar lunchen. Zij weet dat er spanningen zijn in het huwelijk. Vervolgens legt ze haar mes neer en reikt naar zijn hand. “Het is nu allemaal zwaarder vanwege je leeftijd, op het werk wordt het moeilijker om mee te komen en lichamelijk loopt het natuurlijk niet meer zo gemakkelijk.” Heeft Claudia haar verteld over zijn teleurstellende prestaties in bed? Ze knijpt in zijn hand, ze kent hem, ze houdt van hem. “Als je het geluk niet bij elkaar vindt, dan vind je het nergens. Je schoonvader en ik hebben veel gemist, omdat we te ambitieus waren en te hard voor onszelf en voor elkaar. Jullie hebben meer ruimte voor de liefde, gebruik die.” Hij knijpt nu in haar hand. “Ik houd echt van Claudia, ik doe mijn best.” “Ik weet het, jullie doen het beter dan wij. Zullen we een klein toetje nemen met een likeurtje?”

Leuke vrouw, mooi huis ook
Deze naamloze schoonmoeder komt maar in één scene voor. Wat ze zegt is niet schokkend, maar ze is zo aardig. Bovendien woont ze geweldig leuk, ik heb het huis met plezier beschreven. Toch vrees ik dat deze darling gekilled moet worden. Doe ik het niet zelf, dan spreken de meelezers het vonnis wel uit. Ik zal haar missen.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen.      

 

Je wilt over Parijs schrijven, maar heeft het zin?

Nadat ik van de eerste verbijstering over het Franse nieuws was bekomen, dacht ik direct: dat moet in het boek. Er heeft een bloedbad plaatsgevonden in een normale Westeuropese stad, op 500 kilometer van het huis van Diederik en Claudia. Na deze terroristische aanslagen zal hun wereldbeeld voorgoed veranderd zijn. Ongetwijfeld komt deze opwelling voort uit dadendrang: de gruwelen in Parijs schreeuwen om actie en mijn actie is erover schrijven.

Relationeel gekibbel
Ik zie ze voor me, Diederik en Claudia zitten op de bank, hij leest een boek, zij is bezig met de tablet en ziet het nieuws: “Zeg Rik, er is een aanslag in Parijs en een gijzeling. Veel doden. Waarschijnlijk het werk van IS.”
Samen bekijken ze het bericht, zetten de televisie aan, zijn geschokt. Dan zegt Diederik: “Wij doen natuurlijk een beetje hetzelfde bij hen. Wij gooien bommen op de IS-strijders en mensen die daar toevallig in de buurt zijn. Ik las laatst hoe zo’n bom werkt…”
Maar dat wil Claudia niet horen en ze vindt zijn opmerking over het bombarderen relativerend en rationeel. “Dat is altijd het probleem met jou, Diederik, je volgt mijn emoties niet.”
En zo worden de verschrikkingen in Parijs teruggebracht tot relationeel gekibbel.

Nee, dat was daarvoor
Vandaag zullen Diederik en Claudia het nieuws intensief volgen, maar voornamelijk doen wat ze altijd doen: werken, kibbelen, het weer goed maken. Voor het verhaal van Te grijs zijn de aanslagen niet relevant. Over een jaar, als het boek af is, zal ons echtpaar al bijna vergeten zijn wat er in Parijs is gebeurd.
“Parijs, Claudia, was dat nou met die bommen in die trein?”
“Nee, dat was Madrid.”
“Oh ja, Parijs was met die linkse cartoonisten.”
“Nee, dat bloedbad, dat kwam daarna, dat was veel erger.”
Dan zal het nieuws bij hen terugkomen, vooral de theaterzaal vol lijken. Ik hoop dat ze dan niet gaan kibbelen over wat erger was.
Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen.    
   

 

Boekenvloed blijft stromen, ondanks financiële ontmoediging

Vorige maand schreef ik een blog met de titel: Een boek schrijven? Je moet wel gek zijn. Hoe gek besefte ik toen ik de site bezocht van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak (KVB). Het Nederlandse lezerspubliek kon in 2014 kiezen uit een verbijsterende 60.000 nieuwe fictie- en nonfictie-titels, waarvan 16.000 in de eigen taal. De KVB telt daarbij alleen commerciële uitgaves, waarvan er in de loop van het verslagjaar minstens één exemplaar is verkocht. De uitgaves in eigen beheer van de vele schrijf- en dichtclubs tellen dus niet mee. Met dit gigantische aanbod blijven de meeste boeken onopgemerkt. Bij een gemiddeld aanbod van 44 Nederlandstalige boeken per dag zal Te grijs één boek extra zijn in een hoge stapel.

Magere royalties
De auteur die van zijn royalties met zijn partner uit eten kan gaan, is een spekkoper. De totale omzet aan algemene boeken - exclusief schoolboeken en wetenschappelijke werken - was in 2014 485 miljoen euro. Stel dat auteurs gemiddeld 10% daarvan als royalties krijgen, dus 48,5 miljoen euro. Als dit allemaal naar de 60.000 nieuwe titels ging, kwam dit uit op gemiddeld 800 euro per titel. Omdat bestsellers veel meer uit de royaltiespot krijgen, blijft er nog minder over voor de andere titels.

Toch optimistisch
Laten we ons nu beperken tot wat ons echt interesseert: de romans. De KVB zegt dat er vorig jaar voor 184 miljoen euro aan fictie is verkocht, 38% van de totale boekenverkoop. Als dit percentage ook geldt voor het aantal nieuwe titels komen we op ruim 6000 fictieboeken per jaar ofwel 16 per dag. Om een kans te hebben op aandacht moet je roman dus geniaal zijn of over een geschikt onderwerp gaan. Ik zet in op het laatste. Ik weet niet hoeveel belangstelling er is voor de confrontatie van een zestigjarige met het ouder worden, maar er is niet veel over geschreven. Ik ben optimistisch. Dat etentje bij de wokchinees, dat zit er best in.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen.    

Deadline gehaald, dankzij onverwachte verleidingsscène

De eerste deadline is gehaald: ik heb nu 51.514 woorden. De planning was om eind dit jaar een concept van 50.000 woorden klaar te hebben, dus ik kan het manuscript nu ontspannen klaar maken voor de peer review. Geen regelnood meer, geen angst voor schrijfkramp, gewoon tekst bekijken en redigeren. De meelezers hadden een nieuwe aflevering verwacht, maar krijgen nu het hele verhaal. In klad wel te verstaan.
Na gedane arbeid neem ik in december een pauze waarin ik van alles ga doen behalve werken aan Te grijs. In het nieuwe jaar schrijf ik op basis van de feedback ontbrekende scenes en verbindende teksten en vorm hoofdstukken. Volgens de planning zal ik dat proces in september volgend jaar afronden. Dan komt de derde fase: het zoeken van een uitgever.

Stimulerende nieuwsgierigheid
Aan het begin van de week was ik bang dat ik de laatste woorden bijeen zou moeten sprokkelen tijdens lange wandelingen en stressvolle schrijfsessies. Tot mijn verbazing ging het heel snel, dankzij mijn nieuwsgierigheid naar het verloop van het verhaal. Het was duidelijk dat Diederik en Iris het goed kunnen vinden, maar zou er nog iets moois tussen hen opbloeien? Het leeftijdsverschil is groot en Iris is druk bezet. Aangezien Diederik niet het risico wil lopen dat zijn viriliteit hem in de steek laat, moet het initiatief van haar komen. Gelukkig hebben ze bij een afdelingsuitje kamers naast elkaar. Iris komt ’s avonds laat bij Diederik tandpasta lenen en verleidt hem. Dat loopt allemaal soepel en ook het naspel is bevredigend.

Tandpasta lenen
Ze dutten even, moeten dan beiden naar de wc. Iris gaat eerst en als Diederik terugkomt, slaat ze uitnodigend de deken aan zijn kant op en lacht hem tevreden toe.
“Dat vreemd gaan, dat is zo gek nog niet.”
Ze kroelen wat, maar Diederiks krachten zijn uitgeput. Hij controleert of de wekker goed staat en stelt vast dat het hoog tijd is om nog een paar uur te slapen. Automatisch gaan ze lepeltje- lepeltje liggen, het is duidelijk dat Iris dat thuis ook doet. Ze ontwaken als een getrouwd stel, wisselen informatie uit over de nacht.
“Hoorde jij die auto die in het holst van de nacht wegreed? Het leek wel een grote BMW.”
Diederik heeft niets gehoord en zijn oren kunnen nog geen Fiat 500 van een Maserati onderscheiden.
“Nee, ik werd alleen even wakker omdat ik dacht dat er een mug zat, zo’n overwinteraar. Ik zie trouwens dat jij gestoken ben. Hier, op je schouder.”
Hij maakt zijn vinger nat in het glas met het restje rum en wrijft over het bultje.
“Dat helpt tegen de jeuk.”
Het is of ze al jaren samen zijn.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

Die angst dat het allemaal gelul is

Met de teller op 47.484 woorden nadert de kladtekst haar voltooiing. De planning is 50.000 woorden op 7 november, dus ik kan nog een paar productiedagen verliezen wegens andere bezigheden of schrijfkramp en toch het target halen. Mijn methode lijkt op het spontaneous prose-experiment van Jack Kerouac, schrijver van het in 2012 verfilmde On the road. Kerouac draaide het begin van een lange rol papier in de schrijfmachine en tikte op wat hij zag en dacht, een fles wijn binnen handbereik. Ik tik ook zo’n spontane, ruwe tekst, maar dan op een laptop en met koffie naast me. De dagproductie lees ik één keer door op typo’s en dubbele woorden. Sinds kort doet mijn vrouw Angeline Jansen nog een correctie en kijkt mijn redacteur Cécile Sanders of er heel domme fouten in staan. Dankzij hun welwillende inspanning kan er een redelijk schone concepttekst naar de meelezers. Hun feedback is de basis voor de definitieve tekst die ik in september 2016 hoop te voltooien.

Wandeling over de Zuidpier
Ik denk dat niemand 100 A4-tjes kan vullen zonder af en toe te denken dat een aantal passages gelul is of in ieder geval overbodig. Soms slaat de twijfel tijdens het schrijven al toe. Deze week bijvoorbeeld vertrekt Claudia voor een relationele time-out naar een vriendin. Diederik gaat wandelen op de zuiderpier van IJmuiden. Het is mistig. Hij voelt zich afgeleefd, uitgerangeerd en nutteloos. Als hij van de kop van de pier terugloopt, begint er echter iets te kriebelen, hij wordt opstandig en schreeuwt uiteindelijk dat hij zich niet opzij laat schuiven. Hij eist een plaats in de wereld, hij eist geluk. Een mooie scène, die abrupt wordt onderbroken.

Van achter de betonblokken komt een man in een dik vissersoverall naar Diederik toe. Hij is type kleerkast, maar zijn ogen staan vriendelijk.
“Gaat het een beetje?”
Diederik zwijgt beschaamd.
“Ik hoorde u schreeuwen, dus ik dacht, krijgt die kerel nou een aanval, want mijn zwager heeft dat ook wel eens, dat hij gaat schreeuwen en zo. Hij heeft er pilletjes voor, maar die vergeet hij soms.”
Diederik kijkt hem verlegen aan.
“Dank je, het gaat al.”
De man wil teruggaan naar zijn hengel, maar aarzelt, hij heeft waarschijnlijk wat van Diederiks woorden opgevangen.
“U riep iets over eisen. Bent u misschien van de bond? Ik heb namelijk een probleem op mijn werk.”
Dan klinkt er een belletje, de visser raakt vlug nog Diederiks schouder aan en haast zich naar zijn tuig.
“De gul is onder de kust,” roept hij over zijn schouder. “Daar moet je vlug bij zijn.”

Vervolgens wandelt Diederik verder. Nu ik de passage herlees, vind ik hem authentiek, maar wat de functie is, zou ik niet kunnen zeggen.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

 

Een boek schrijven? Je moet wel gek zijn

Een boek maken is eigenlijk een volslagen idioot project. Het is als het bouwen van een huis zonder bouwtekening. De kansen op commercieel en literair succes zijn klein. Dat schrijft Annejet van der Zijl (Sonny boy, Alfred Heineken) in het Historisch Nieuwsblad van september. Misschien goed nieuws voor de bloglezers die al jaren met een boek in hun hoofd rondlopen maar dat steeds maar niet op papier krijgen. Omdat het brouwen van bier of het snoeien van de rozen voorging. Met goede reden, want nu hebben ze bier in de pul en bloemen in de vaas. Schrijven had alleen een manuscript opgeleverd dat hoogstwaarschijnlijk na een tocht langs de uitgevers in een la zou belanden. Slechts één op de duizend manuscripten wordt een succes, misschien nog minder.

 

Hoop op DWDD
Door een merkwaardig toeval zal juist ons verhaal de uitzondering op de regel zijn. Te grijs bijvoorbeeld is het boek dat ik zelf op mijn 60-ste verjaardag had willen krijgen. Achter die bescheiden formulering zit natuurlijk de hoop dat de duizenden Nederlanders die jaarlijks 60 worden dezelfde wens hebben en mijn boek kopen. Lovende kritieken, rijkdom en zelfs een optreden in DWDD liggen in het verschiet. Maarnietheus.
Zal ik op een gegeven moment spijt krijgen dat ik niet ben gaan brouwen of snoeien? Annejet geeft een welkom sprankje hoop. In haar visie is het niet het resultaat dat telt, maar het proces. “Schrijf uit nieuwsgierigheid, schrijf uit zucht naar avontuur – gewoon om te kijken hoe het afloopt,” met die zin besluit ze haar artikel. En dat is inderdaad het fascinerende van schrijven. Je zet je laptop aan, opent je verhaaldocument  en laat iemand uit de bus stappen. Waar die vervolgens heen gaat, hoop je in de loop van de komende uren te ontdekken.

Bebloed laken
De ontdekkingsreis blijft spannend, want soms loop je vast. Het volgende fragment uit In de schaduw van de Wolkenkrabber laat dat zien. De copywriter Marjan de Vries heeft besloten een thriller te schrijven.
”Bloed druppelde traag op het witte laken,” tikte ze en herlas deze veelbelovende aanzet met tevredenheid. En wiens bloed was het?
“…uit de wonden van de blonde schoonheid,” voegde ze na een korte denkpauze toe. En de dader?
Ze schonk een glas rosé in. Het was weliswaar nog ochtend, maar nood breekt wet. Bij het derde glas was ze echter  nog niets opgeschoten.
Die dader is natuurlijk verdwenen, dacht ze ontmoedigd. Waar was hij heen gegaan. Naar huis? Het leek logisch, maar klonk weinig spannend.    

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

Moet dat nou, dat grapje over een blote man?

Zoals zoveel kinderen wilde ik schrijver worden. Ik had ook een voorbeeld. Dat was niet de geniale, maar zurige Willem Frederik Hermans of de al even knappe, maar bewust onsmakelijke Jan Wolkers. Nee, het was de op papier altijd vrolijke Godfried Bomans, schepper van Pieter Bas, Pa Pinkelman en de detective Bill Clifford. Anders dan Hermans en Wolkers is Bomans vergeten.

Beetje lichtheid
Ondanks het droeve lot van Bomans, wil ik toch in mijn boek een beetje lichtheid. Een van de scènes die ik deze week (productie 1500 woorden) schreef, bevat dan ook een grappig detail, waar ik wel tevreden over was. Iemand die het toevallig las vond het echter niks. Michiel, een blote man die een boek voor zijn kruis houdt, moet dat nou, wil je echt zo nodig leuk doen? Ik begon te twijfelen. Misschien was het oubollig. Oordeel zelf:

Vroeg telefoontje
De volgende ochtend wordt Diederik hondsvroeg gewekt door een geluid dat hij na een tijdje herkent als zijn nieuwe werktelefoon, hij kan moeilijk aan de ringtone wennen. Het toestel ligt in de woonkeuken, waarvan de ramen geen vitrage hebben en hij is ongekleed, heeft zelfs een kleine erectie voor de verandering. Geen tijd om iets aan te trekken! Hij pakt het boek naast zijn bed en houdt dat voor zich terwijl hij naar de telefoon rent, die intussen stil is gevallen. Het boek achter zich houdend, loopt hij weer naar de slaapkamer en belt terug. Het is Iris.”
Diederik trekt na het gesprek met zijn collega een ochtendjas aan, stuurt een mailtje, legt zijn telefoon weer aan de voeding in de keuken en gaat nog even naar bed. Om een half uur later opnieuw te moeten opstaan voor de telefoon.

Functioneel grappig
Deze zinnen teruglezend, verdwijnt mijn twijfel. Natuurlijk is de scène een beetje plat, maar dat is ook de essentie. Diederik kon in zijn vorige functie buiten kantooruren ongestoord leven in een waardig tempo, passend bij zijn leeftijd. Op zijn nieuwe afdeling moet hij net als iedereen continu bereikbaar zijn en klaar staan op de gekste tijden. Hij moet zijn gewoontes daarbij aanpassen, maar dat kwartje valt niet snel bij deze voor mij heel herkenbare 60-jarige. En dus staat hij voor lul. Grappig? Niet voor Diederik.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

Motor weer opgestart maar stinkt een beetje

 
Gelukkig heb ik weer wat geschreven en twee dagen heb ik zelfs de 500 woorden gehaald. Zodra de teller boven de doelstelling kwam, stopte ik en ging van het mooie weer genieten, zo opgelucht was ik. Ik kwam weer op gang toen ik de opzet van een van de laatste scènes van het boek bekeek. Ook daar, net als in de eerste episode, speelt poep een rol.
“Is dat nu wel verstandig, al die aandacht voor de ontlasting,” vroeg een meelezer bezorgd. “Zit iemand daarop te wachten?”

Behoorlijk balen
Goede vraag. In ieder geval baalt de hoofdpersoon zelf vreselijk van dat poepgedoe. Tot zijn 59-ste was hij gezond, dacht weinig na over zijn lichaam en wilde niks weten over de samenstelling van zijn ontlasting. Tot aan deze luxesituatie een einde kwam. Het is goed mogelijk dat mensen zich laten afschrikken door de wc-scènes, maar ze zijn essentieel. Diederik gaat door een proces van moeilijke bewustwording. Hij wordt ermee geconfronteerd dat hij saaier en trager wordt, minder aantrekkelijk en geestig, inadequaat. Daar komt de rare ontlasting bij, die hij niet kan negeren. Hij moet zichzelf opnieuw uitvinden maar weet nog niet hoe.

Stille getuigen
Onze Diederik houdt zijn toiletproblemen zoveel mogelijk voor zichzelf, maar zelfs privacy is hem niet gegund. In de al genoemde scène vertelt hij zijn zoon Sebas dat hij kanker heeft. Die reageert minder verbaasd dan zijn vader verwacht.
 “Dit is echt klote pap. Ik was er al bang voor, maar hoopte dat het iets anders was.”
“Hoe bedoel je dat, ik vertel het je voor het eerst.”
“Ik merk toch dat je opvallend vaak naar de wc gaat? En je hebt geen prostaatprobleem, je plast luidruchtig. En toen ik een keer na je op de wc kwam, had je haastig schoongemaakt, omdat je telefoon ging. Toen zag ik dat er iets aan de hand was. Daarvoor was me al opgevallen dat het vreemd rook.”
De zoon voelt het ongemak van de vader.
“Papa, ik heb die ziekte bestudeerd.”
“Maar waarom heb je niks gezegd?”
“Doe eens een checkup, pap, dat heb ik verschillende keren gezegd, hoewel je telkens boos reageerde. Doe mee aan het bevolkingsonderzoek voor darmkanker, zelfs dat heb ik gezegd, maar je vond zulke onderzoeken onzin. Wat had ik meer kunnen zeggen. Pap, je poep ruikt niet goed? Jezus, ik ben je zoon.”

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

Vastgelopen, dus eerst maar wat klooien met excel

Zoals ik al blogde, vond ik het eng om met vakantie te gaan: zou ik daarna de productie weer kunnen opstarten? Even leek het wel te lukken, maar nu zit ik echt vast.
“Hoeveel heb je deze week al geschreven?” vroeg mijn partner gisteren, toen ik stond te koken. Ze verwachtte 2000 woorden, of misschien 1000, zeker niet minder.
“Niks,” zei ik naar de koekenpan kijkend. “Wil je trouwens paprikapoeder op de tofoe?”

Dan maar storyboarden
Vorige week was ik optimistisch, omdat ik ideeën had. Die heb ik nog steeds. Ik was deze week op yoga. We stonden collectief te wankelen met één been opgetrokken, om vervolgens op een krachtige uitademing het zwevende been naar achter te strekken en de armen naar voren te duwen. Op die manier stoot je de dagresten uit. Het was zo’n absurd groepsgebeuren dat ik meteen een yogascène wilde inplannen. Maar waar moet die komen in het verhaal? Dat was vóór de vakantie bij bijna iedere scène duidelijk, maar nu is de context een probleem voor me. Veel eerder dan verwacht moet ik inventariseren en vaststellen wat voor scène waar nodig is. Dat ga ik dan volgende week maar doen, ik heb vandaag wel een werkbaar storyboard gemaakt in excel; dat is tenminste iets.

Behoefte aan boost
Deze vertraging is erg frustrerend. Ik wil weer vaart maken, net als Diederik. In het volgende fragment zit hij naast Iris in de SUV van haar man, ze staan in de file. Diederik vraagt zich af waarom ze contact met hem zoekt, met hem wil samenwerken:
 “Hij is niet de man die haar werkende leven zal opvrolijken of haar loopbaan een boost kan geven. Hij verlangt zelf vurig naar een boost. Second wind wil hij krijgen, een bevrijdende versnelling van het tempo, zoals die zich juist op dat moment in het verkeer voordoet. De ruimte tussen de auto’s neemt toe en in plaats van geïrriteerd voort te kruipen, cruisen ze weldra weer ontspannen over de autobaan.”

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

Graag een storyboard als Kerstcadeau

Het is herfst en tussen de buien en de stormen komt het einde van het jaar in zicht. Dan zal het land kaal en koud zijn en heb ik, Inch´Allah, 100 pagina´s met scènes uit het leven van Diederik. Dit manuscript wordt door de meelezers bekeken en van commentaar voorzien. De ergste inconsequenties, ongeloofwaardigheden en overbodigheden komen dan aan het licht. Ook zal na die analyses duidelijk zijn wat de sterke punten zijn van het verhaal. En vervolgens? 

Artiest of administrateur?
Misschien moet ik een huisje huren op een woest eiland als La Gomera en me door lange wandelingen en diepe meditaties openstellen voor het Grote Inzicht, maar zo ben ik niet, dat is iets voor artiesten. De administratieve aanpak past mij beter.
Er zijn drie thematische spanningsbogen in Te grijs: de ontwikkeling van Diederiks gezondheid, van zijn huwelijk en van zijn maatschappelijk functioneren. Die spanningsbogen lopen door het hele verhaal en hebben subboogjes in ieder van de pakweg 12 hoofdstukken.
Door in december alle pakweg 36 scènes een plek te geven op deze landkaart, krijg ik een story board met de structuur van mijn boek. Een geweldig Kerstcadeau zou dat zijn. In januari begin ik vervolgens de stukjes te harmoniseren en ontbrekende scènes toe te voegen. Uiteindelijk ligt er in september een strak georganiseerd, soepel lopend verhaal. Nogmaals, Inch’ Allah, als de Muze het wil.

Leven geen hobby
Intussen moet ik nog gewoon produceren. Ik werk nu aan de scène waarin Diederik en Claudia op het strand van het al genoemde Canarische eiland La Gomera hun huwelijk evalueren.
“Het strand is een smalle strook lavazand tussen rotsmuren en een ziedende zee. Af en toe klinkt boven het gebulder van de golven het gezang van Duitse hippies die een ritueel opvoeren voor de zonsondergang.
“Ik kan zo niet door met je” zegt Claudia. “Ik wil een partner die me blij maakt, die me het gevoel geeft dat ik een leuk mens ben, een aantrekkelijke vrouw. Die me het gevoel geeft dat het leven fijn is of althans de moeite waard. En jij doet dat niet.”
Ze kijkt hem aan, geschrokken van haar eigen woorden. De Duitsers lopen nu achter elkaar in een kring over het zand. Een van hen heeft een klein kind op de schouder dat uitgelaten mee kraait.
“Zo wil ik me voelen als ik bij je ben. Af en toe. Nooit is te weinig.” zegt Claudia en begint te huilen. Diederik trekt haar tegen zich aan en mompelt over haar haren heen:
“Leven is niet mijn hobby. Sorry.”

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.

 

 

 

Waar ging dat boek ook al weer over?

Onvermijdelijk heb ik in de vakantie aanvankelijk veel aan Te grijs gedacht. Ik zag steeds leuke locaties voor scènes. Zoals de Romeinse brug van Cordoba in de middaghitte. Graag had ik Diederik en Claudia uit hun aironditioned auto laten stappen en deze lange brug opgeleid, aanvankelijk luidruchtig ruziënd, maar geleidelijk tot stilte gebracht door het geweld van de zon en, uiteindelijk bij de andere oever aangekomen, eensgezind in hun honger naar schaduw en verkoeling. Daarmee zou ik de hele roman samenvatten in één scène. Dit ambitieuze plan vervaagde echter naarmate mijn hoofd en lijf zich vulden met het Zuid-Spaanse hier en nu.

 

Een man in het nauw
Ik weet niet of de brugscène er ooit komt, want locaties in eigen land hebben de voorkeur. Een samenvatting van de roman heb ik al gemaakt. Een lezer wees me erop dat hij na alle blogs over het schrijfproces wel eens iets meer wilde horen over het verhaal zelf. Welnu, dat gaat over het moment in het leven van een man waarop wat hij doet allemaal niet goed meer is. Zijn grapjes en verhalen zijn minder gewenst, op het werk speelt hij een ondergeschikte rol, zijn liefdesuitingen zijn verkeerd en op het verkeerde moment. Lichamelijke gebreken doen hun intrede, ziekte en dood beginnen deel uit te maken van het dagelijkse leven. Dit proces leidt dikwijls tot trotse ontkenning en isolement, maar soms ook via acceptatie tot een nieuw positief levensgevoel.

Diederik heruitgevonden
Dit proces krijgt vlees en bloed in de vorm van de hoofdpersoon Diederik. We weten al van het eerste blog dat hij zestig jaar oud is en vreest darmkanker te krijgen. Die steeds toenemende angst blijkt terecht, maar de behandeling van zijn kanker is kansrijk. De tweede spanningsboog is de slijtage van Diederiks huwelijk met lerares Claudia, die bij hem weggaat en na de diagnose resoluut terugkeert. De derde rode lijn is Diederiks gedwongen aanpassing aan een nieuwe werkorganisatie en nieuwe technieken. Een invoelende, veel jongere collega begeleidt hem daarbij met stevige hand. We ontmoeten Diederik als hij verward is en gedemoraliseerd. Wanneer we afscheid nemen heeft hij zich heruitgevonden en weer zin in zijn bedreigde leven. De slopende behandeling van zijn ziekte valt buiten dit verhaal.

Nog steeds creatief
Ik heb ruim 70 pagina’s klad en nog 30 kantjes te gaan voor het concept klaar is. Dan moet ik er een gestructureerd en onderhoudend verhaal van maken. Bij die gedachte zakt de moed me in de schoenen, maar niet geschoten is altijd mis. Het belangrijkste is dat de creatieve stroom aanhoudt. Op mijn eerste ochtendlijke fietstocht kwam ik langs de door watergeweld ontregelde VU en zag meteen een dramatische ziekenhuisscène voor me, waarbij de door panische angst gekwelde Diederik met bed en al wordt geëvacueerd. Claudia komt aanstormen, maar door een administratieve fout is haar partner lange tijd onvindbaar. Weer een item voor het ideeënlijstje, samen met die brugscène. Ik heb weer zin om aan de slag te gaan.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld. Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.