Terug naar de radio

Ik houd niet van reünies, maar voor die van de Wereldomroep maakte ik graag een uitzondering. Ik ben altijd graag naar het riante gebouw in Hilversum gereden, waar nu AvroTros zit, die het voor de gelegenheid ter beschikking had gesteld.
In mijn tijd – de jaren tachtig - gaf het vliegtuigvormige pand driehonderd Wereldomroepers onderdak. Concurrentie via internet bestond nog niet. “Wij” hadden een eigen mediaschooltje, in het eigen bos, en een kloeke vijver met fontein. Radio Nederland Wereldomroep was geen bedrijf zoals het Noordhollands Dagblad, maar een instituut.

Nabij Timboektoe
Ik ontdekte de Wereldomroep doordat mijn vrouw een kortegolfradio had meegenomen op haar stage. Zo hoorde ik in een dorpje op driehonderd kilometer van Timboektoe nieuws en reportages van thuis. Dat maakte indruk op een journalist van een provinciale krant.

De reünie was tien jaar na de opheffing van de Wereldomroep. Ik was zelf al twintig jaar geleden vertrokken naar het bankwezen, zodat ik mocht aannemen dat veel collega’s van toen waren overleden of niet in staat om naar de Witte Kruislaan te komen.

Alsnog gefeliciteerd
Er waren evengoed genoeg bekenden. Ze waren ouder geworden en vaak dikker, onherkenbaar soms, maar gelukkig spraken ze mij aan. Eén van de mensen die ik zelf herkende, was een man die vrouw was geworden en over wie ik een verhaal had gemaakt in de Dodo, het schrijversblaadje voor de omroep.
Hoewel ik de gender-problematiek dus serieus nam, was ik naar de studio gevlucht toen zij jarig was en – zoals toen gebruikelijk bij vrouwen – gekust werd. Twintig jaar had dit laffe gedrag mij achtervolgd en ik gaf haar meteen drie zoenen, wat haar verbaasde, want ze wist amper wie ik was.
Tevreden over mezelf, ben ik vroeg weggegaan. De bekenden die er waren, had ik gesproken en ik merkte dat zij meer hadden uit te wisselen met andere, meer recente collega’s. Het was niet mijn feestje, maar ik had gedaan wat ik wilde. Hoewel ik later leidinggevende werd en daarna speechwriter voor de topman van een groot bedrijf, denk ik met weemoed terug aan mijn tijd bij de radio. Ik had tien jaar plezier en werd gewaardeerd. Ik ben weggegaan op het hoogtepunt.

Ik houd een blogpauze in juni en juli. Op vrijdag 5 augustus verschijnt de volgende post 

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Vreemd genoeg komt jouw naam dan in het reactieveld

Droomloopbaan heeft een prijs

Het is een onooglijke pocket, maar het gaat niet naar de boekenruil zoals veel uit mijn bonte verzameling literatuur. Bonjour tristesse van Francoise Sagan is te bijzonder. Ik heb de Franse editie van 1954, het jaar van publicatie. De eerste druk is het bepaald niet. Het omslag meldt dat er al 830.000 op de markt zijn gebracht. Dat is veel, ook voor Franse begrippen.

Sportieve Jaguar
Bonjour tristesse is het bewijs dat mijn schrijversdroom zo gek niet was, al is hij voor mij niet uitgekomen. Voor haar wel: ze was 17 toen ze debuteerde en meteen wereldwijd succes had. De eerste royalties besteedde ze aan een tweedehands Jaguar X-type. Ze kreeg meteen een Bonjour-reisrubriek in het vrouwenblad Elle en schreef het ene boek na het andere, zij het dat ze het succes van haar eersteling niet evenaarde. Ze was ook actief als toneelschrijfster en filmregisseur en realiseerde zo twee andere onderdelen van mijn loopbaandroom.

Het geluk woonde niet in haar huis. Ze scheidde twee keer, dronk te veel, gebruikte cocaïne, werd veroordeeld wegens belastingfraude en kreeg een ernstig auto-ongeluk (in een Aston Martin-sportwagen).

Tussenmens Rijneveld
Droomloopbanen zoals die van Sagan zijn zeldzaam en in Nederland onbekend, tenzij je Sterre Guyt meetelt. Zij debuteerde op haar tiende met het kinderboek Alys en de slechte elfen (2016) en was meteen een bestsellerauteur.
In het Nederlandstalige volwassenencircuit zijn de debutanten ouder. Marieke Lucas Rijneveld was 24 toen ze debuteerde met de bekroonde gedichtenbundel Kalfsvlies (2015). Twee jaar later volgde de roman De avond is ongemak (2018), dat als The discomfort of evening in Engeland een Bookerprijs won.
Arnon Grunberg was 23 toen hij debuteerde en doorbrak met Blauwe maandagen (1994). Ondanks zijn fantastische carrière benijd ik hem niet. Zijn relationele leven is omstuimig en hij werd pas vader op zijn vijftigste. Rijneveld worstelt met haar geslachtelijke identiteit. Ze is biologisch vrouw, maar voelt zich een “tussenmens”, tussen man en vrouw in. Een lastige situatie. Kennelijk gaat een succesvolle schrijversloopbaan ten koste van huiselijk welzijn. Misschien hecht ik te veel aan mijn geluk om succes te hebben.

Met dank aan Cécile Sanders (research) en Angeline Jansen (eindredactie)

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Vreemd genoeg komt jouw naam dan in het reactieveld 

Leerzaam joy-douchen

Ik had mij gasbesparend in vijf minuten gewassen en stond nog even gasverspillend te joy-douchen. Toen kwam uit het niets het besef hoe arrogant ik was geweest om te denken dat ik zonder kwalen tachtig zou worden. De meeste van mijn vrienden hebben ernstige aandoeningen en sommige zijn medicijnafhankelijk, ik blogde daar al over. Zij zijn ongeveer van mijn leeftijd. Had ik echt verwacht er met darmkanker af te komen? De chemotherapie was vreselijk, maar werd gevolgd door gezonde jaren waarin ik onder andere de roman Een kleine promotie schreef en een camino liep van vijfhonderd kilometer.

                  Lucas Cranach der Aeltere: Jungbrunnen/The Fountain of Youth (1546)

Doodvonnis herzien
Toen ik de diagnose kanker kreeg, was alles gericht op geruststelling. De grens tussen curatief (genezing) en palliatief (verzachtend) was niet scherp en de medische wetenschap kon “veel meer doen dan je denkt’’. Alsnog zou ik binnen een paar jaar sterven. Latere onderzoeken sloten gelukkig steeds meer onheil uit en nu zit ik hier: kankervrij. Dat wél.

Dat eerste gesprek met het medisch team was inhoudelijk onverwacht heftig. Toch waren het geen verpletterde mensen die samen bij het ziekenhuis wegfietsten. Mijn partner en ik konden weinig met het doodvonnis. Het zou weken geduurd hebben voor de vreselijke werkelijkheid tot ons zou zijn doorgedrongen. Hoe lang weet ik niet, wegens herziening van het vonnis.

Why we age
Het zal dus wel even duren voor het parkinsonnieuws helemaal is ingedaald. Dat er verwerking plaats vindt, weet ik onder andere door twee verjaardagscadeaus. Mijn middelste zoon gaf mij vorige maand het boek Lifespan. Why we age – and why we don’t have to van David Sinclair (2019). Aangezien ik vrees eind juli te horen dat mijn snelle veroudering onvermijdelijk is, leg ik dat boek voorlopig in de kast.
Gelukkig gaf de vriendin van mijn zoon mij een paar weken later alsnog Ronald J. Frederick’s handleiding to use the wisdom and power of your emotions to get the life you really want. Dat ik gevoelens verdring, is zeker. Bovendien heeft het boek een toepasselijke titel: Living like you mean it. Inderdaad, het wordt tijd om het leven serieus te nemen.

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Vreemd genoeg komt jouw naam dan in het reactieveld 

Geen gewoon bommetje

Niet alleen in Oekraïne vallen bommen. Ook in Nederland en wel in de Amsterdamse Rivierenbuurt waar ik woon. Het is geen gewone bom, maar hij heeft dezelfde ontwrichtende kracht. Het betreft mijn verwijzing naar de neuroloog wegens “Parkinsonachtige klachten”. Als ik trillerige spasmen had, was de zaak helemaal duidelijk. Die heb ik niet. Wel is mijn evenwicht slecht, praat ik langzaam en reageer ik traag. Dat is allemaal ongemerkt erger geworden en dat klopt, want Parkinson is een progressieve ziekte.

Sterke generatie
Veel is onduidelijk en er is nog geen diagnose, maar dat ik vroeg verouder is there for all to see. Er ligt een schaduw over mijn toekomst en wat erger is: over de toekomst van mijn geliefden. Zij zullen een medicijnafhankelijke echtgenoot, vader c.q. vriend hebben die in het medisch circuit zit met de deprimerende afwisseling van hoopgevend en neerdrukkend nieuws.

Voor veel leeftijdsgenoten is dit niets nieuws, maar mijn achtergrond deed anders verwachten. Mijn ouders waren ver in de tachtig toen ze voor het eerst een ziekenhuis als patiënt betraden en niet als bezoeker. Op mijn leeftijd, 71, meende ik nog vele gezonde jaren voor me te hebben. Misschien bestaan er effectieve medicijnen voor mijn aandoening.

Vermanend vonnis
Uiteraard hebben romanciers het ziektethema opgepakt. Jan Wolkers beschrijft de dodelijke kanker van zijn geliefde in Turks fruit (1969). In De dag dat ik mijn naam veranderde (2021) van Bibi Dumon Takis is de hoofdpersoon aanwezig bij de diagnose van haar zus. “U zult dit niet overleven,” zegt de specialist plompverloren. Het heeft iets van een dienstaanwijzing. Next stop: UMC Central Station, end of this train. En dan de vermaning: Denkt u bij het verlaten van de trein aan uw eigendommen?

Untermensch
Toepasselijker in medisch zin is Het uur van de specialisten (2019) van Barbara Zoeke. Na een val blijkt de hoofdpersoon een progressieve spierziekte te hebben. Tijdens de experimentele therapie beseft de succesvolle man dat hij er uitziet als een wrak. “Ongeschikt als volksgenoot. Ongeschikt voor de eindzege,” denkt hij, want Hitler is aan de macht en wil af van zwakke en zieke volksgenoten. Het “euthanasieprogramma” van de Nazi’s lijkt het eigenlijke onderwerp van het verhaal.
Het woord euthanasie roept de vraag op, of ik het hele proces van aftakeling wil doormaken. Die vraag kan ik niet beantwoorden vóór ik weet wat ik heb en wat mijn prognose is. Dat duurt nog wel even en tot die tijd neem ik het ervan. Vier weken weg met de caravan en er getuige van zijn dat kleindochter Vera haar eerste pasjes zet. En dan, eind juli, weet ik meer over mijn aandoening.

Met dank aan Cécile Sanders (research) en Angeline Jansen (eindredactie)

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld