vrijdag 23 februari 2024

Voorspellen is het probleem

Voorspellen is moeilijk, zeker waar het om de toekomst gaat, zei de Engelse premier Winston Churchill (1940-1945). Niet alle voorspellingen geven een getrouw beeld van de toekomst en zijn alleen bedoeld om gerust te stellen. We kennen allemaal de beelden van een zwaar gewonde tegen wie geruststellend wordt gezegd ”you're gonna be alright,” hoewel dat duidelijk niet zo is. 


Leidend boek
Voorspellen is eenvoudig voor wie gelooft in de bijbel of een ander heilig boek dat verleden heden en toekomst beschrijft. Het werd ingewikkelder toen de mensen het boek bevestigd wilden zien in de realiteit van alle dag. Sommige optimisten dachten dat dit kennis was die we geleidelijk zouden opbouwen. Als we eenmaal het heden volmaakt begrepen dan was de toekomst ook een open boek. Zeker sinds de verrassende opkomst van internet is deze blijmoedige visie uit de mode geraakt. De alomtegenwoordigheid van deze informatietechnologie konden we niet voorzien.

Iets zeggen
Toch kunnen we wel iets over de toekomst zeggen, omdat wonderen erg zeldzaam zijn. Zo is het mogelijk dat partners in een vastgelopen huwelijk na jaren de weg naar het geluk vinden, maar die kans is niet erg groot. Ook de kans op grote rijkdom is niet zo groot, al heb ik twee kinderen die meer verdienen dan ik ooit voor mogelijk had gehouden.

Mutatis mutandis geldt dit ook voor toekomstige kleinkinderen. Zij kunnen medische afwijkingen hebben, die een normale opvoeding (en indeed een bevredigend leven) onmogelijk maken. De kans daarop is echter niet zo groot. 

Gruwelluw
Ook afzichtelijke armoede of een situatie van oorlog zal de komende generatie bespaard blijven. Ongetwijfeld zullen ze met Europese militaire expedities te maken krijgen. Met de gruwelen van het slagveld zullen ze niet geconfronteerd worden. 

Ik zie de toekomst dus vol vertrouwen tegemoet, al kan ik die niet voorspellen voor mijn kinderen. Helaas.

 (eindredactie: Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam

vrijdag 16 februari 2024

Liever een brief

Ik heb ervan afgezien samen met mijn vrouw een dialoog te schrijven over het voortschrijden van mijn ziekte. Dat wordt toch maar een voorspelbare uitwisseling tussen oude mensen die elkaar goed kennen. In plaats daarvan wil ik mijn kinderen een brief sturen vanuit mijn levenservaring en mijn visie op hun karakter.

Lerende mensen
Raad geven aan je kinderen is echter moeilijk. Allereerst veranderen de omstandigheden snel en wat nu kansrijk lijkt, is over tien jaar een doodlopende weg. Verder leren mensen in de loop van de tijd. Onder andere van hun partner met wie ze samen een leven moeten opbouwen. In die situatie mondt een brief gemakkelijk uit tot een veelheid van irrelevante algemeenheden. Een sophisticated versie van Doe Maars “Poets je tanden, kam je haren, stel je netjes voor en zeg U, U, U”.

Gelul onderscheiden
Aangezien het onmogelijk is om vooruit te blikken, is het misschien het beste om terug te kijken. Tenslotte ben ik op een leeftijd waarin ik belangrijke dingen van onbelangrijke zou moeten kunnen onderscheiden. Afstand tot het verleden hoop ik genoeg te hebben, omdat ik daar niets meer aan kan doen.
Ik probeer de vraag te beantwoorden wat er nodig is om tevreden op je leven terug te blikken als je zo oud bent als ik, dus 72. Hebben ze dan hun best gedaan om een goede ouder te zijn, een goede partner, een goede vriend? Hoe denken ze over de manier waarop ze hun kinderen hebben opgevoed? Wat vinden ze van hun loopbaan, of concluderen ze, dat ze een andere invulling aan hun leven hadden moeten geven - en zo ja: welke? Die vragen zal ik proberen te beantwoorden, zo goed als ik kan, uitgaande van wie zij zien.

Redelijk snel
Aannemend dat ik nog twee jaar in redelijke gezondheid te leven heb, zal ik binnen die periode aan elk van de vier kinderen een persoonlijke brief overhandigen. Er zal gelegenheid zijn tot het stellen van vragen. Maar daarbij hanteer ik het journalistieke beginsel dat alleen feitelijke onjuistheden worden gecorrigeerd.
   
(eindredactie: Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam 

vrijdag 9 februari 2024

De nalatenschap van vader is niet af

Mijn vader heeft zijn leven beschreven in een lijvig boekwerk, maar die biografie houdt op bij het huwelijk met mama. Wij, de drie kinderen, komen er niet in voor. Jammer. Ik zou graag willen weten wat hij over mij geschreven zou hebben.





Diploma's
Ongetwijfeld was mijn vader heel trots op mij. Ik had het diploma gymnasium alpha en een doctoraalstudie geschiedenis voltooid. Dat vond hij natuurlijk geweldig. Hij had na vier jaar mavo de school verlaten zonder diploma.
Verder had ik een keurige en hoog opgeleide vrouw met wie hij het goed kon vinden en die drie jongens baarde.  Wij woonden mooi in een nette buurt en met financiĆ«le kwesties heb ik hem tijdens mijn werkende leven nooit lastig gevallen. Maar toen ik studeerde kreeg ik maar een gedeeltelijke toelage van de staat en daar wilde mijn vader niets van horen, want “alles zit er in, tot vakantie toe”.
Dat hij geacht werd de toelage aan te vullen, ging er bij hem niet in. Ik kreeg van mijn moeder af en toe een tientje mee, alsmede een blik soep en een kilo kaas. Langdurig kroegbezoek behoorde niet tot mijn mogelijkheden en bij bezoek op mijn kamer schonk ik vruchtenwijn in borrelglaasjes. Mijn lage inkomen kon mij weinig schelen. Het was de onrechtvaardigheid in zijn houding die mij stak. Achteraf heb ik daar meer begrip voor gekregen omdat hij een bescheiden salaris had, twee kinderen die studeerden en een vrouw die niet verdiende.

Twijfels
Toch moet hij zich zorgen hebben gemaakt. Mijn start op het gymnasium was dramatisch en ik bleef in de tweede zitten, omdat ik geen voldoendes had, behalve voor geschiedenis. Daarvoor had ik een 8, een cijfer dat ik daarna nooit meer behaalde voor dat vak.
Ook moet hij zich afgevraagd hebben of ik kinderen zou krijgen, want onze generatie stelde dat lang uit. Over mijn loopbaan zal hij zeker in de piepzak hebben gezeten, toen ik mijn dissertatie had afgebroken en in een tijdelijke baan werkte. Toen moest ik plotseling kiezen. Ik kon in vaste dienst treden bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. De andere mogelijkheid was een tijdelijk en onderbetaald baantje bij het prille Economisch Dagblad. 
Ik wilde sinds mijn kindertijd journalist worden, dus voor mij was de keus gemakkelijk. Voor mijn vader, die altijd had gezegd “ga nooit werken bij de Rijksoverheid,” woog de zekerheid van een vaste baan toch zwaarder dan een onzekere positie bij een beginnend krantje.

Bevestiging

De bevestiging van mijn vaders zorgen en de blijdschap dat het allemaal is goed gekomen had ik graag gelezen in een tweede deel van zijn biografie. Misschien stond daar dan ook in of hij het prettig vond dat ik, met mijn persoonlijkheid, in zijn leven was. Ik weet dat hij van me hield; dat hoefde hij niet op te schrijven.

(eindredactie Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam


vrijdag 2 februari 2024

Gebrek aan nachtrust

Ouders van kleine kinderen klagen vaak over het gebrek aan een ongestoorde nachtrust. Ik herinner mij dat ook nog goed, dat gevoel van eindeloze vermoeidheid. Eerst de huilende baby’s. Als die periode voorbij is, wordt het kind wakker op onchristelijke tijdstippen om te spelen. Later moet je klaarstaan om te halen en te brengen, omdat ze nog toch niet bij een vriendje willen slapen of omdat ze op zaterdagochtend om negen uur op het sportveld willen staan. “Als ze naar de middelbare school zijn, dan krijg je tenminste rust,” zeggen ouders hoopvol en dat is ook zo, want de kinderen slapen lang uit en gaan bijna helemaal hun eigen gang.



Onwillig
Een ongestoorde nachtrust is de ouders ook dan nog niet gegund, want niet het rumoer van de kinderen, maar het getob van henzelf over hun nageslacht houdt hen wakker. Gaan ze wel op tijd slapen en komen ze wel op tijd op school? Maken ze hun huiswerk? Hebben ze de juiste vriendjes of vriendinnen? Blowen ze niet teveel? Informatie van de kinderen is moeilijk los te weken en onbetrouwbaar bovendien.

Af en toe grijp je in en gaat overhoren, maar door de stille tegenwerking van het kind laat je dat na een paar keer zitten. Of je doet de scholier op een dure huiswerkcursus die teleurstellend weinig oplevert. Met onwillige honden is het nu eenmaal slecht hazen vangen.

Externe opvoeder
Mijn middelste zoon Laurens was een ramp op de middelbare school. Zijn motivatie was zo gering, dat hij als ooit veelbelovend VWO-ertje begonnen, met moeite het HAVO-diploma behaalde. Hij hoefde immers geen diploma te hebben voor chef-kok en dat wilde hij worden. Hij kan inderdaad uitzonderlijk goed koken.
Wij zagen er niets in, maar dat nam hij ter kennisgeving aan. Anders was het toen een chef-kok op zijn werk vroeg of Laurens vond dat een chef als hij veel verdiende. Laurens beaamde dat. Toen zei de chef dat hij er nooit iets bij kreeg, hij had een eindrang. Vervolgens vroeg de chef of Laurens goed kon leren en die bevestigde ook dat.
“Dan zou ik dat maar doen.”
En dat deed Laurens, zodat hij zijn bachelor in de psychologie behaalde en samen met een vennoot het bedrijf Remind Learning uit de grond stampte. Dit bedrijf wordt ingehuurd om middelbare scholieren te motiveren. Laurens wil hen een middelbare schooltijd zoals van hemzelf besparen.

Bekwamer
Eenmaal gaan kinderen het huis uit en dan valt er een last van je af. Jouw taak is af of beter gezegd: overgedragen aan een hopelijk bekwamere generatie, die zelf haar wereld zal inrichten. En die vele jaren slecht zal slapen.

(eindredactie Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam