vrijdag 26 november 2021

Over de IT-dynamiek en een basis-pc

van efficiency. Ik heb de mogelijkheden van een bepaalde app slechts minimaal benut, als de programmatuur nog verder verbeterd wordt en opgetuigd met nog meer mogelijkheden. En wel op zo’n manier, dat ik uren kwijt ben om uit te vinden hoe ik de basale handelingen kan verrichten die ik nodig heb. En waarvoor de oude versie prima voldeed, maar die ik nu opnieuw moet leren.

Meestal goed
In mijn roman Een kleine promotie is de IT op zijn nieuwe afdeling een van de redenen dat de hoofdpersoon Diederik in depressie raakt. Hij voelt een enorme werkdruk, maar wordt voortdurend lamgelegd door onbegrijpelijke grillen van de computer. Nu eens wordt zijn pin afgekeurd, zodat hij opnieuw moet opstarten in de hoop dat de pc de tweede keer zijn bezwaren opzij zet. Als hij eindelijk ingelogd is, heeft hij een toegangscertificaat nodig en dat ontbreekt, zegt de computer. Na enig zoekwerk ontdekt hij dat hij er wel een heeft. Twee zelfs. Misschien is dat het probleem, denkt hij, maar de helpdesk negeert zijn mededeling en vraagt alleen of hij opnieuw wil opstarten. Kennelijk helpt het dat er een expert meekijkt, want nu loopt alles soepel. Gevraagd om een verklaring weet de automatiseerder alleen te melden dat het systeem wel eens “bokkig” is, maar dat het “meestal uiteindelijk goed gaat.” Zoals veel in mijn boek is dit meerdere malen echt gebeurd, al ben ik in de werkelijkheid niet depressief geworden.   

Illusionaire expertise
Jongere mensen maken zich niet druk over de grillen van het systeem. “Niemand kent meer het hele traject,” zei een filosofiestudent die IT-advies gaf om zijn dure motorfiets te betalen. “Best zorgwekkend”. Hij leefde ermee, net als met het feit dat kennis niet accumuleert. Als ik mijn zoons iets vraag, stellen ze meteen een tegenvraag: “Heb je het probleem al gegoogeld?” Als ik zeg dat ik daar bot ving, zeggen ze dat ze eens zullen kijken.
Zelfs als het programma’s betreft waarmee ze dagelijks werken, hebben ze niet de illusie dat ze deskundig zijn. Van een schrijfmachine kun je alles weten, van een auto het voornaamste. Een computersysteem blijft altijd een black box, dat moet je accepteren. 

Twee dingen duidelijk
De ouderdom komt met gebreken, zoals minder zicht en minder motoriek. Aangezien de meeste ouderen genoeg hebben aan mailen en bestellen bij de plaatselijke supermarkt, zou ik een computer willen maken die alleen dat kan. Een basiscomputer met een aan-uitschakelaar, die je om moet zetten. Ik ontvouwde mijn plan in de vriendenkring en kreeg een afwijzende, bijna medelijdende reactie. Ben ik nou slim, of zijn jullie nou zo dom, vroeg ik me (met Louis van Gaal) af.
Dom of niet, ik ben conservatief van aard. Daarin sta ik niet alleen, zo blijkt uit de roman Visser (2008) van Rob van Essen. Geschiedenisleraar Jacob en leerling Clarissa zitten in zijn Saab:
In een van de zakken van zijn colbert gaat zijn mobieltje. Hij wacht rustig tot het geluid ophoudt.
“Saaie ringtoon,” zegt Clarissa. “Gewoon van een telefoontoestel.’‘
“Het is toch ook een telefoon,” zegt Jacob.

Met dank aan Cécile Sanders (research) en Angeline Jansen (eindredactie)

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld 

vrijdag 19 november 2021

Hummeltje zorgt voor grensverleggend geluk

Natuurlijk wist ik dat het een bijzondere nacht zou worden. Kleindochter Vera zou voor het eerst in haar leven bij “vreemden” slapen, althans buitenshuis en zonder haar moeder. Een mijlpaal voor de ouders, die na zeven maanden eindelijk ongestoord uit konden gaan en uit konden slapen. Maar dat ík op mijn zeventigste nog zo’n geluk zou kennen, dat had ik nooit verwacht.

Halfslaap
Tot middernacht had ”Veertje” goed geslapen in het bedje waar ook haar oma in heeft gelegen. Toen ontwaakte ze en werd verschoond en gevoed. Ze was in een prima humeur, tot ze haar bedje weer zag. Ze zette een allesdoordringende keel op en werd pas rustig toen wij haar in bed namen. Eerst lag ze op oma’s borst, toen tussen de grootouders in. Beide beviel haar prima en zo lag ik daar, met een tevreden brommend en beweeglijk hummeltje in mijn rug. Ik had een flanellen pyjama aangedaan omdat ik verwachtte dat ik er vaak uit  zou moeten om flesjes op te warmen en andere zorgtaken te vervullen. Dat maakte het bijzonder, want ik draag alleen nog een pyjama in de caravan. Tegelijk maakte het indirecte ervan de aanraking natuurlijk, vanzelfsprekend. In halfslaap liet ik de lange uren van de nacht voorbijtrekken en was gelukkig.   

Metamorfose
De bijzondere en ingrijpende gelukservaringen heb ik allemaal al meegemaakt: verliefdheid, vriendschap, de komst van kinderen en het eerste kleinkind. Dacht ik, tot die vreemde nacht met mijn kleinkind.
Er is weinig over geschreven, dat geluk op latere leeftijd. Dimitri Verhulst laat zijn hoofdpersoon (De laatkomer, 2013) dementie voorwenden om aan zijn dominante echtgenote te ontkomen. Uiteindelijk komt hij in het gekkenhuis de liefde van zijn leven tegen. Daar hebben we dus het geluk op latere leeftijd. Helaas is zijn beminde echt dement, zodat ze zijn avances niet kan beantwoorden.
Vers van de pers (juli 2021) is Strijd en metamorfose van een vrouw van de Fransman Edouard Louis. Hij beschrijft hoe zijn moeder, net als veel eerder haar homoseksuele zoon, aan haar bekrompen arbeidersmilieu ontsnapt door te scheiden en vanuit haar Noord Franse dorp naar Parijs te verhuizen. “Je hele lichaam veranderde,” constateert haar zoon. “Je somberheid verdween.” 

Verrassingen
Ik zal niet zeggen dat het beste er nog aankomt, want toenemend ongemak en verlies van functies zijn feiten. Wél zullen er nog steeds prettige verrassingen zijn, daar heeft de wonderlijke nacht met Vera me van overtuigd.  

Met dank aan Cécile Sanders (research) en Angeline Jansen (eindredactie)

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld 

vrijdag 12 november 2021

Kort verhaal heeft smalle basis

Ook in het buitenland ontdekken lezers dat hun oude en dierbare boeken onverkoopbaar zijn. Gelukkig zijn er net als hier boekenruilen, zoals die onder een oude boerderijpoort in een Duits dorpje bij Kassel. Onder het gaan pakte ik Im Sommerwind mee. Die schönsten Liebesgeschichten für heisse Tage, luidde de wervende ondertitel, afgedrukt op een blauwige plaat van een tijdloos stel op het strand. Tijdloos, want de meeste schrijvers die met hun korte verhalen de 535 pagina’s vullen, zijn reeds lang overleden, soms op hoge leeftijd.

Hete dagen waren er niet, maar ik had deste meer behoefte aan overvloedig, laagdrempelig leesvoer voor de vele uren dat we wegens regen in onze Wohnwagen doorbrachten.       

Terugdeinzen
Zinnenprikkelend bleken de verhalen niet, het eerste gaat bijvoorbeeld over een meisje dat op het laatste moment terugdeinst voor de daad. Laagdrempelig evenmin, de auteurslijst had me moeten waarschuwen. De Duits schrijvende Ludwig Thoma (Der heilige Hies, 1904) en Christine Nöstlinger (kinderboeken, nu bejaard) zeggen me weinig, maar van Heinrich Böll (Billard um halb Zehn, 1959), Scott Fitzgerald (The great Gatsby, 1925), Truman Capote  (In cold blood, 1966) Gabriel Marquez (100 jaar eenzaamheid, 1967) weet ik dat ze inhoudelijke zwaargewichten zijn, ook al hebben ze in dit geval maar enkele pagina’s voor hun gedachtenspinsels.

Het zijn substantiële verhalen, stuk voor stuk, maar ik ben ze allemaal vergeten, op het eerste na. Mijn researcher, die veel “KV” leest, is hetzelfde opgevallen. ”Ik denk dat je ze eigenlijk mondjesmaat tot je moet nemen,” schrijft ze. ” Omdat er vaak veel meer in staat dan je zo op het eerste oog leest. Een kort verhaal vereist een geconcentreerde manier van schrijven maar ook van lezen.”

Brakke Hond
Mondjesmaat lezen, dat gebeurde vroeger vanzelf toen je in krant of blad een kort verhaal las. Maar de tegenwoordige massamedia publiceren weinig verhalen en de literaire bladen zijn klein en vaak obscuur. De Revisor ken ik van naam, maar van Bunker Hill, De Dietsche Warande of De Brakke Hond heb ik nimmer gehoord. Het korte verhaal heeft in Nederland een smal platform.
Dat is in het Engelse taalgebied gunstiger. Succes, viraal gaan, betekent daar miljoenen lezers, zoals Kirsten Rouian ontdekte toen haar openhartige datingverhaal Cat person als een lopend vuur rondging. Ze kreeg meteen een aantrekkelijk boekencontract. Cat person telt twintig pagina’s (ruim 7000 woorden) en voelt aan als een beknopte roman.
Ultra kort is Doctorstitel van Lydia Davis.
Al die jaren dacht ik dat ik een doctorstitel had. Maar ik heb geen doctorstitel.
De meningen over dit tweeregelige werkstuk zijn verdeeld. Je kunt zeggen dat het volop ruimte laat voor de fantasie van de lezer. Of dat het een samenvatting is en het echte verhaal nog gecreëerd moet worden. Het is gemakkelijk te onthouden, dat is zeker.

Met dank aan Cécile Sanders (research) en Angeline Jansen (eindredactie)

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld

vrijdag 5 november 2021

Laatste loodjes in overlevingsmodus

Het klassieke beeld van de overlevingsmodus zag ik in Skammen (1968) van de Zweedse regisseur Ingmar Bergman. Het was midden in de Koude Oorlog en de film ging over een inval van de Sovjets in het toen neutrale Zweden. Terwijl Bergmans lievelingsactrice Liv Ullman vóór de invasie de depressieve collega Max von Sydov tot actie moest brengen, blijkt Max in een overlevingssituatie plotseling actief en effectief, terwijl Liv volledig de kluts kwijt is. 



Klein theatertje
Bergmans rolprent was al een paar jaar oud, want ik zag hem in het kader van een studentenabonnement, waarbij de ene week zwart-witfilms (zoals Skammen) werden vertoond en de andere week classics in Technicolor zoals Gone with the wind. De kleurenfilms werden vertoond in de grootste bioscoopzaal van Leiden. Voor de meer avantgardistische zwart-witfilms volstond een klein theatertje dan allang in de strijd met kleuren-tv en videotheek ten onder is gegaan.

Ik herinner me Skammen (Schande) wegens het klassieke onderwerp – en de scène waarin Liv in een flanellen streepjespyjamabroek aan de wasbak haar nek wast. Discreet, schuin vanachter gefilmd, is het toch de meest erotische filmscène die ik ken, maar dit terzijde. In de literatuur beschrijft de Afrikaner detectiveschrijver Deon Meyer (Donderdrif 2021, 13 uur 2012) heel bekwaam personen die langdurig in de overlevingsstand opereren.

Grijze wereld
Een klassiek gegeven, die overgang in de overlevingsstand. Ik dacht waarschijnlijk aan Skammen omdat ik zelf poog te overleven als sociaal wezen. Met de e-bookeditie van Eenkleine promotie sluit ik het romanproject af. De laatste loodjes wegen echter zwaar door mijn incompetentie, een Chinees computervirus en geklungel van IT-adviseurs. Met profetische blik beschrijf ik mijn stemming in In de schaduw van de Wolkenkrabber.
In deze literaire thriller van Cécile Sanders en ondergetekende passeren twee hoofdpersonen de Amsterdamse RAI, waar de Dag van het Aandeel wordt gehouden. Aangezien er net een vernietigende beurskrach heeft plaatsgevonden, hebben de berooide bezoekers weinig reden tot vreugde en dan komt het:
De in en uitlopende heren hadden de valse opgewektheid van deportado’s, die elke hoop op ontsnapping hadden opgegeven en nu een zekere lichtheid van gemoed veinsden om de situatie draaglijk te houden.  
Dat is precies mijn overlevingsmodus: zonder klacht en hoop ploeter ik verder. Zonder de erotiek van Liv en de effectiviteit van Max. En zonder het zwart-wit van hun regisseur, want ik overleef in een grijze wereld.

Met dank aan Cécile Sanders (research) en Angeline Jansen (eindredactie)

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld