“Guck mal, das ist der Papa”. Pas na deze woorden van haar zoontje ziet de vrouw het: de haveloze, verslagen man op de stoep is haar echtgenoot, die jaren tevoren strak in het uniform naar de glorieuze oorlog vertrok. Harald Jänher wijdt in Wolfszeit (2019) een heel hoofdstuk aan de Heimkehr der ausgebrannten Männer na WO II. Een moeizame terugkeer naar een vrouw die mannenberoepen heeft uitgeoefend en zonder hem heeft overleefd. Alleen het naoorlogse tekort aan mannen verhinderde dat aan de traditionele mannelijke dominantie een einde kwam, stelt Jähner.
Wolfszeit. Deutschland und die Deutschen 1945-1955 is een geschiedwerk. In de fictie is de problematiek van de hereniging niet vaak beschreven en zelden vanuit het standpunt van de vrouw. Een geslaagde uitzondering is 22 Brittannia Road van de Britse Amanda Hodgkinson. Zij debuteerde met het nu hoogst actuele boek in 2012, tien jaar vóór de huidige massale scheiding van Oekraïense gezinnen. De mannen trekken daarbij ten strijde en de vrouwen vertrekken met hun kinderen naar veilige gebieden, vaak in onbekende buitenlanden.
22 Brittannia Road is het adres in Ipswich waar een Pools stel de draad weer probeert
op te pakken. Hij is na de Duitse bezetting van Polen in het verre Frankrijk
terechtgekomen. Zij heeft met haar zoontje in de Poolse bossen de Nazi-terreur overleefd,
soms met rauwe eieren en boomschors als enig voedsel. De materiële herstart is lastig,
maar het terugvinden van de liefde voor elkaar is nog moeilijker.
Verre vriend
In Nederland produceerden de schrijvers Charles den Tex en Anneloes
Timmerije Het vergeten verhaal van een onwankelbare liefde in oorlogstijd
(2014). Na de Japanse verovering van het toenmalige Nederlands Indië komt de
echtgenote in een Jappenkamp terecht. Haar echtgenoot is piloot en vlucht naar
Australië. De roman houdt het midden tussen een historisch reconstructie en een
roman. Voor beide partners geldt echter dat abscence makes the heart grow
fonder. Het is dus een verhaal dat Oekraïense vluchtelingen meer hoop geeft
dan Brittannia Road. Dat laatste boek is wel realistischer, vrees ik.
Met dank aan Cécile Sanders (research)
en Angeline Jansen (eindredactie)
De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld
tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen.
Klik de klaplijst achter Reageer
als open en klik op Naam/URL.
Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het
reactieveld
Geen opmerkingen:
Een reactie posten