vrijdag 6 juli 2018

Loutering hoofdpersoon vraagt harde hand

In de meeste verhalen bereikt de hoofdpersoon een keerpunt in zijn leven, een moment van verlichting of loutering. Een klassiek voorbeeld van zo’n defining moment is de bekering van Paulus. Op weg van Jeruzalem naar Damascus om christenen op te pakken, wordt hij ter aarde geworpen door een licht dat hem blind maakt. De stem van Jesus vraagt hem waarom hij Hem vervolgt. Zijn metgezellen nemen hem bij de hand en zo bereikt hij zijn reisdoel. Daar neemt een christen contact met hem op, Paulus bekeert zich, kan plotseling weer zien en “toen hij gegeten had, kreeg hij zijn kracht terug”, zoals de Bijbel meldt. Op schilderijen wordt Paulus, de latere apostel, meestal dramatisch van zijn paard geworpen. In de Bijbel reist hij heel gewoontjes te voet.   
 

 
Eikels en linkshandigen
Boeddha kwam tot verlichting door onder een boom te zitten, maar voor de meeste mensen geldt, dat pas onder grote druk alles vloeibaar wordt en ze hun oude mindset vervangen door een nieuwe. Jamal Ouariachi houdt het in Vertedering (2013) nog subtiel. Hij gooit in drift een lamp naar zijn geliefde, maar raakt in plaats van haar hoofd zijn lievelingspoesje, dat overlijdt. Dat zet hem aan het denken en hij gaat aan zichzelf werken. Met weinig effect overigens, hij blijft een eikel.
In de Linkshandigen (2014) van Christiaan Weijts krijgt een cartoonist een verwonding aan de linkerhand, zodat hij rechts moet gaan tekenen. Door onder meer deze ingrijpende gebeurtenis ontdekt hij zijn betere zelf.
Elizabeth Jane Howard heeft in de vierdelige The Cazalet Chronicles (1990-2013) grof geweld nodig om de verwende, nare en verongelijkte Zoe tot de orde te brengen. Ze wordt door een arts verkracht en krijgt een ongewenst kind, dat spoedig overlijdt. Dat zet haar aan het denken.

Geen kwade vent
Mijn hoofdpersoon Diederik uit Te grijs is geen naarling. Hij is een negatieve, sombere oude man, die wil dat er een einde komt aan zijn uitzichtloze bestaan. Ik pak hem stevig aan. Hij raakt zijn comfortabele baan kwijt en zit in zijn nieuwe functie continu op de schopstoel, tot zijn bedrijf op de fles gaat. Bovendien gaat zijn vrouw bij hem weg en krijgt hij darmkanker. Pas dan beseft hij dat zijn resterende levensjaren de moeite waard zijn. Die omslag begint met een toevallig bezoek aan de majestueuze kathedraal van Chartres, waarover ik lang geleden al blogde.    
  
Venster van edelstenen  
Zoals hij neerknielde in een reflex, zo vertelt hij zwijgend zijn verhaal, in flarden die opstijgen langs de ramen, naar het dak en daar doorheen, hemelwaarts. Tegelijk dalen kracht en ontspanning neer, hij deelt zijn diepste angsten tot tranen over zijn wangen lopen. Als  een invalide toerist zijn kruk op de vloer laat kletteren, schrikt hij op. Hij voelt zich betrapt en bedrogen.
“Een oud, dood gebouw ben je,” zeg hij nijdig, “Niks méér.”
Maar dit laat de kathedraal zich niet zomaar zeggen. De zon breekt door en transformeert zijn bovenste ramen in adembenemende collecties robijnen, saffieren, smaragden en andere edelstenen.    
“Sorry,” mompelt hij geïntimideerd. ”Ik heb niks gezegd.”
Hij staat op, knielt naar het altaar, slaat een kruis en loopt het gebouw uit. Zijn tred is  aarzelend, maar lichter dan voorheen.

  
Met dank aan Cécile Sanders (research), Angeline Jansen (redactie) en Michelangelo da Caravaggio (illustratie)


In apart tekstblog hfdst 11: Begrafenis van de afvallige

Het reactieveld onder dit blog komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld. Je kunt me natuurlijk mailen op michiel.nooren@outlook.com

Geen opmerkingen:

Een reactie posten