“Slijtage,” zei de medisch specialist over mijn verstijvende rechter wijsvinger. “Oefenen kan nooit kwaad, maar tot verder buigen leidt het niet.” En aan de hand van de röntgenfoto’s legde ze uit waarom. Geschokt verliet ik de spreekkamer. Zeventig jaar ben ik en dan al moet ik dealen met onomkeerbaar functieverlies. Mijn muzikale dromen kan ik vergeten, met een stijve tokkelvinger. En mijn onvermogen om rechts een pen vast te houden is definitief: ik zal nooit meer rechts schrijven.
De pen en het handschrift zijn op weg naar het museum, maar alsnog kwam deze confrontatie met de ouderdom als een schok. De hoofdpersoon uit mijn roman Een kleine promotie kan zijn borst natmaken. Zijn potentiestoringen zijn vreselijk op zichzelf, maar slechts het begin van een algemener functieverlies. Er zijn belangrijkere dingen dan seks. Bovendien zijn er vele vormen van bevredigende koestering.
Aftakelen blijft natuurlijk deprimerend. Ontkenning kan helpen, maar alleen
tijdelijk. Humor is een tegengif tegen versombering en heeft een duurzamere
werking. Een literair voorbeeld van ontkenning is De 100 jarige die uit het raam klom en verdween van de veertiger Jonas
Jonasson (2009). Humoristische beschouwing is het wapen van de bejaarde Jeroen
Brouwers. In Cliënt E. Busken (2020) beschrijft hij een dag in
een tehuis voor demente bejaarden: “Onder de douche kan ik me aan de
grijpstangen staande houden of op de afgedekte toiletpot plaatsnemen.” Ook de
er op volgende tandpoetsscène is zo droevig, dat je erom moet lachen.
Potente
vrouwen
Jarenlang leek de ”verwelkende
levensfase” het monopolie van mannelijke schrijvers, die bij voorkeur het
mannelijk verval bespreken. “Het vrouwelijke verlangen begeerd te blijven
worden is kwetsbaar, misschien wel een taboe,” zegt Marja Pruis (De Groene nr. 11, 2014) in een enigszins
seksistische verklaring. De sexual drive
is immers niet beperkt tot mannen en vrouwen blíjven bovendien potent. Over de verlangens des vlezes hebben vrouwen echter
weinig geschreven en dan gaat het nog vaak over het fijne gevoel daarvan
bevrijd te zijn.
Duidelijk is, dat er nog een groot terrein ligt te wachten op ontginning door
vrouwelijke en mannelijke schrijvers. Ontkenning is nu troef, zoals blijkt uit de
flaptekst van boeken van vrouwen. Die laten meestal de geboortedatum van de
schrijfster discreet weg.
Met dank aan Cécile Sanders (research) en
Angeline Jansen (eindredactie)
De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Jouw naam komt dan in het reactieveld
Geen opmerkingen:
Een reactie posten