donderdag 3 november 2022

Griezelschrijvers weggegooid, op Poe na

Ik heb net mijn pockets met griezelverhalen weggegooid. Ik heb ze gekocht op de middelbare school en toen gelezen. Het genre is nu in mijn fysieke bibliotheek alleen vertegenwoordigd door Tales of mystery and imagination van de Amerikaan Edgar Allan Poe (1809-1849). Niet dat ik verwacht het nog te lezen: mijn leven zelf is eng genoeg met allerlei medisch onderzoek. De Tales zijn echter gebonden en staan mooi in de boekenkast.



Een van de woningen van Poe is te bezichtigen in de New Yorkse wijk The Bronx, toen nog heel landelijk. Het is een schattig huisje, dat doet vergeten hoe moeilijk Poe’s leven was. Zo overleed hier zijn geliefde, een nichtje met wie hij getrouwd was toen zij dertien was. Zij kreeg tuberculose, toen een dodelijke ziekte. Naar aanleiding van dit sterfgeval schreef hij het beroemde gedicht The raven (“…said the raven nevermore”). Ondanks dit en andere successen verkeerde Poe voortdurend in geldnood, gokte en was aan de drugs.

Vreemde feiten
Het beroemdst is Poe wegens verhalen als Ligeia. “I cannot, by my soul, remember when,  how, or even precisely where I first became acquainted with the Lady Ligeia”. Na een filosofische beschouwing over vrouwelijke schoonheid laat Poe Ligeia, lang na haar dood, terugkeren in de ogen van de tweede vrouw van de verteller, die eveneens doodgaat. De laatste zin is: ”Can I ever be mistaken. These are the full, the black, and the wild eyes of my lost love, the Lady Ligeia.”
Mooi is ook The facts in the case of M. Valdemar die op zijn doodsbed in comateuze trance raakt. Wanneer hij tenslotte na weken wakker wordt gemaakt, sterft hij alsnog en gaat meteen tot ontbinding over.

Proto-Holmes
Hoewel hij slechts in een paar verhalen optreedt, geldt Poe’s amateurdetective Auguste Dupin als de eerste van een lange reeks speurders zoals Conan Doyle’s Sherlock Holmes en Simenons commissaris Maigret.
“Residing in Paris during the spring and part of the summer of 18—,“ schrijft Poe zakelijk, volgt de ontmoeting van de hoofdpersoon met Dupin, de zonderling die ontdekt dat de moorden in de Rue Morgue door een mensaap zijn gepleegd. Poe is nooit in Parijs geweest, het is fantasie en hearsay, maar zijn tekst klinkt als een feitenrelaas.
Een groot man, die Poe. Ik ben blij dat ik de Tales heb gehouden. Voor in de kast, want griezelen doe ik al zonder Poe.

De simpelste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan onder jouw naam geplaatst

 


3 opmerkingen:

  1. Toen ik een jaar of zestien was las ik ‘de waarheid rond het geval Valdemar’ in een toenmalige bundel ‘Fantastische vertellingen’. Dat was heerlijk griezelen! Meer huiveren! Ik zat toen op internaat en daar experimenteerden we voluit met hypnose. Het verhaal van Poe tartte onze fantasie. Nadien heb ik het verhaal enkele malen verteld bij het kampvuur!

    BeantwoordenVerwijderen