vrijdag 26 mei 2017

Elk woord, nee, elk leesteken heeft een verhaal

Als schrijver moet je het gebruik van elk woord en ieder leesteken kunnen verklaren. Dat geldt voor verslaggevers, commentatoren, romanciers, dichters, kortom iedereen die met het geschreven woord het brein van de lezer probeert aan te sturen. Tijdens het schrijven denk je meestal niet na, je volgt de flow. Toch kun je achteraf bijna altijd uitleggen waarom jij wat waar hebt neergezet.      



Geen tekst zo kort

Geen tekst is zo kort of er valt veel over te zeggen. Neem de haiku’s die mijn vrouw Angeline schrijft. Het zijn gedichtjes van drie regels met respectievelijk vijf, zeven en vijf lettergrepen, dit liberaal toe te passen. Angeline en ik voeren over haar gedichten uitgebreide optimalisatiegesprekken. Laatst, tijdens een wandeling langs de Amstel, bespraken we het volgende gedicht:
een verstilde figuur
omklemt een beker koffie –
starend boven de damp
.  

Wijdlopige haiku

“Is het niet een beetje wijdlopig?” is mijn eerste reactie. ”Iemand drinkt dampende koffie, dat is de hele boodschap. Dat hij een verstilde figuur is en over de damp staart voegt weinig toe. Waar staat die persoon en waarom daar? Daarover vertel je niks.”
We lopen honderd meter in stilte, dan declameert ze:
de trein is al weg.
hij omklemt een beker koffie -
starend boven de damp.
  

Completer met trein

Dat lijkt me een stuk beter. Het gaat over een man die koffie heeft gehaald en op het koude perron staat. Hij heeft de tijd, de trein is toch al weg. Maar de eerste zin is nog afstandelijk, een dienstmededeling, er zit geen beleving in. We praten wat heen en weer en gaan uiteindelijk zitten op een bankje. Angeline pakt het bloknootje dat ze als goed dichter altijd bij zich draagt en begint te schrijven. Ik zwijg en kijk hoe een meerkoet strijdlustig op een zwaan afzwemt die zijn territorium is binnengevaren. “Luister” zegt Angeline tenslotte en leest voor:
de trein gemist
hij omklemt een beker koffie
en ademt de damp
Een levendige, complete haiku, vinden we. Niks meer aan doen, het is goed zo. Het haikublad Vuursteen is het met ons eens en selecteert hem voor publicatie in het winternummer.

Het reactieveld komt tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Probleem met plaatsing? Klik de klaplijst achter Reageer als open en klik op Naam/URL. Voer je naam in en als URL: www.mn.nl. Alleen je naam komt in het reactieveld.   

2 opmerkingen:

  1. Dank voor je overpeinzingen en de haiku. Blijft de vraag: van wie is het treinschilderij? Zag het laatst ook ergens anders en ben kennelijk onmiddellijk vergeten wie het schilderde.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het is een klassieker van Claude Momet met de naam "Le pont de chemin der fer à Argenteuil"

      Verwijderen