vrijdag 31 mei 2024

Elke ochtend een avontuur

Sinds ik door mijn ziekte CBS niet meer zelfstandig kan fietsen, maak ik een ochtendwandelingetje in mijn eentje. Zo begint iedere dag met een avontuur. Het is verbazend hoeveel stress een man kan hebben in slechts tien minuten! De rest van de dag ga ik alleen naar buiten aan de hand van Angeline of wie dan ook aanwezig is. Nooit alleen.

 


Relatief veilig

Mijn ochtendwandeling is veilig in de zin dat ik zoveel mogelijk langs muren loop en als die er niet zijn struiken of grasvelden waar ik naar rechts kan vallen. Volgens Angeline val ik het vaakst daarheen, terwijl ik me rechts niet kan opvangen wegens de ziekte. Die maakt mijn rechterzijde onhandig en traag. Angeline wijst erop dat ik ook vaak achterover dreig te vallen, maar daar is niks aan te doen en denken we niet over na. Ik heb aan een helm gedacht, maar ik vind dat ik daar nog niet aan toe ben. Het veiligst zou zijn om in een stoel te zitten en tv te kijken. Dat doe ik al geruime tijd 's avonds, maar 's middags wil ik ook graag iets anders doen, zoals in het park wandelen en of duofietsen met Angeline. 


Langs de muur

Ik begin mijn wandeling door langs de muur van mijn flat te lopen, overigens zonder die aan te raken. De eerste passen ben ik nog onzeker, gezien de watten in mijn hoofd, maar als ik tempo krijg, ontstaat er vertrouwen in de onderneming.

De muur eindigt echter in een een sierbosje, waaromheen ik rechts afsla. Ik heb dan geen steun meer van de muur als ik die nodig zou hebben. De bossages staan dan aan de rechterkant en aan de linkerkant is er een stille straat. Wellicht wegens het hoge rollatorgehalte in de wijk, zijn er in de eerste twee straten aflopende uitsparingen gemaakt in de stoeprand, die ik gebruik, al moet ik daarvoor iets verder lopen. Dan kom ik bij een van de vaarten die de wijk doorsnijden. Langs zacht gras loop ik daar langs. Ik vermijd om naar het water te kijken waarop interessante watervogels te zien zijn. Ik houd mijn ogen op de bestrating gericht, zoals steeds. Hier ben ik het bangste om te vallen.


Dan koffie

Enigszins gerustgesteld steek ik twee straten over en sla dan een doorgaande weg in waarvan de stoep gelukkig rustig is of zelfs verlaten. Ik loop nog steeds langs bossages die hier als tuin fungeren. Weldra komt een gastvrij bankje in zicht, waarop ik nooit ga zitten, want ik weet niet of ik van de bank weer overeind kan komen.

Op een gegeven moment ga ik rechtsaf een breed voetpad op en kom dan weer bij het water wat hier overbrugd is. Nu arriveer ik bij twee onbebouwde maar zorgvuldig betegelde open plekken, die ik zeer vrees. Wanneer ik die gepasseerd heb, sla ik nogmaals rechtsaf en kom in mijn eigen portiek. Boven gekomen zet ik dan een pot koffie. Die heb ik rijkelijk verdiend.


(eindredactie: Angeline Jansen)


De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam














 

vrijdag 24 mei 2024

Niet bij de opgevers horen

Veel mensen klagen over hun verhouding. Ze vragen zich af of ze niet de verkeerde partner hebben gekozen en twijfelen erover of ze niet op een doodlopende weg zijn beland. Ik zelf heb allerlei relationele problemen gehad, maar daar hoorde twijfel dat mijn partner de ware was niet bij.


Apart wonen

Twee keer wilde ik apart gaan wonen. De eerste keer was toen Angeline tijdens een langdurig verblijf in het buitenland smoorverliefd werd. Haar gevoelens waren zo heftig dat ze hen niet durfde mede te delen. In de talloze brieven die ze mij schreef, meldde ze wel dat ze ziek was geweest en mij bijna ontvallen was, maar over haar minnaar schreef ze geen woord. Dat ze de liefde ontdekt had, daar had ik weinig moeite mee. Dat ze me belogen had, vond ik echter onvergeeflijk: ik zou haar immers nooit meer kunnen vertrouwen en dat was niet de manier waarop ik wilde leven.

Te krities
De tweede keer dat het bijna tot een breuk kwam was, toen ze voortdurend kritiek op mij leverde. Ik heb daar achteraf veel van geleerd, maar toen kon ik er geen koek van bakken  en zij wist ook niet waar die agressie vandaan kwam. Geleidelijk besefte ik dat ik door de voortdurende aanvallen beschadigd raakte. Zo kreeg ik op mijn werk problemen terwijl de toestand in huis onhoudbaar werd. Tenslotte besloot ik om de zaak nog drie maanden een kans te geven en dan uit huis te gaan. Dat was een hele beslissing, omdat ik intussen drie kinderen had en vreesde dat die aan de moeder zouden worden toegewezen. Hoewel ik mijn voornemen geheim hield, was er toch iets in mijn houding veranderd. Dat ontging mijn partner niet en de situatie verbeterde aanzienlijk.     


Twee kijven

Al schrijvend besef ik dat mijn verhalen niet zo van die andere verschillen. Het zijn de bekende verhalen: “als ze niet zo verliefd was geworden, had ze niet hoeven liegen”. “Als ze wat minder zou vitten, zouden we het heel gezellig hebben”. Het zijn eenzijdige verhalen die de schuld bij de ander leggen, alle schuld. Hoewel “twee kijven, twee schuld“ wat ongenuanceerd is, zijn conflicten waar een van de partijen schuldeloos is zeldzaam. Zeker  heb ik ook fouten gemaakt, zowel tijdens de ruzie als in het algemeen, ik denk alleen maar aan mijn hinderlijke spraakzaamheid al is daar de laatste tijd verbetering in gekomen en  ontwikkel ik mij de laatste tijd tot een groot luisteraar.

Hoopgevend is dat we niet tot de groep van de opgevers zijn gaan horen. Mijn partner heeft nooit meer tegen mij gelogen en het vitten is verleden tijd. Wij hebben elkaar nooit opgegeven en terecht.  


(eindredactie: Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam


vrijdag 17 mei 2024

Spanning op de camino

Misschien is het feit dat ik 500 km camino heb gelopen de reden dat ik het gelijknamige boek De Camino zo waardeer. Hoewel het in Frankrijk speelt, waar deze pelgrimstocht  traditioneel begint, voel ik de onbezorgdheid van de wandeling. Ik liep eindeloos langs de kale graanvelden die de Spaanse hoogvlakte bedekken; de schrijfster Anya Niewierra loopt over de hoogvlakte en de bossen van centraal Frankrijk.  


Bosnië-Herzegowina
De hoofdpersoon worstelt met de zelfmoord van haar man, terwijl hij in z’n eentje bezig was de camino te lopen. Bij de begrafenis van haar man in Bosnië blijkt dat hij onder een valse naam heeft geleefd, al die tijd. De man met wie ze twee kinderen heeft en twintig jaar heeft samengewoond, was plots een vreemde geworden. Waarschijnlijk had hij iets te verbergen wat hij als militielid had gedaan in roerige tijden, waarvoor hij nu de gevangenis in zou moeten.

Verward en vol vragen besluit ze haar mans camino te lopen door te overnachten op dezelfde adressen als waar hij heeft geslapen en door op dezelfde tijd als hij op die plaatsen te zijn, precies een jaar later. Gaandeweg ontdekt ze dat zij verliefd was geworden op een  man die haar wilde vermoorden, maar dat bij nader inzien niet heeft gedaan. Zo krijgt het boek toch een happy ending.

Wandelritme
Ik heb als nieuwsberichten-redacteur eindeloos berichten gemaakt over het uiteenvallen van Joegoslavië en de strijd in Bosnië in het bijzonder. Ze heeft zich goed verdiept in de verschrikkingen die daar plaatsvonden en ze weet het ritme van de camino overtuigend te brengen. In tegenstelling tot mijn camino, kende haar wandeling tal van onverwachte gebeurtenissen, omdat haar verhaal bovenal een thriller is. Zo ontmoet zij Nicolas op wie zij verliefd wordt en die tegen haar zegt: “Je mag aan alles twijfelen, Lotte, maar twijfel niet aan mijn liefde voor jou, wat er ook gebeurt. Zijn stem trilde en tranen welden opnieuw op in zijn ogen.”

Dit soort sentimentele dingen heeft de schrijfster vaak. Het lijken clichés, maar zeggen mensen niet allemaal dat soort dingen tegen elkaar, behalve dan Angeline en ik in de eerste twintig jaar van onze verhouding. Ik heb wel spijt van onze rationele instelling, maar het is zoals het is en we waren toen andere mensen dan nu. 

Tranen
Ik merk dat ik sentimenteler word, naarmate de dood nadert. Misschien dat het boek mede daarom mij zo aangreep. Een vriend die hier het weekend was, en die in dezelfde leeftijdsklasse valt, was elke dag wel een keer in tranen. 

Misschien moet ik dergelijke boeken meer lezen. Naarmate mijn ziekte vordert kies ik ook dunnere boeken. Dit boek is eigenlijk een slecht voorbeeld van wat ik een ideaal boek vind, want het telt meer dan driehonderd pagina’s en bevat veel informatie. Niet alleen over Bosnië  en de camino heeft de schrijfster zich goed gedocumenteerd, maar ze heeft ook kennis van chocola verworven, want haar hoofdpersoon is chocolademaakster. Het is een spannend boek waar ik doorheen getrokken ben door het verhaal. 

Eenvoudige boeken zal ik lezen met veel sentiment en naderhand als ik het lezen niet meer machtig ben, zal ik boeken beluisteren. Naarmate ik vertraag, zal ik dichter bij het tempo van de luisterboeken komen, die ik nu nog te langzaam vind. 

(eindredactie: Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam


vrijdag 10 mei 2024

Begraven voor de wetenschap

Ja, ik geloof dat er iets bestaat na de dood, zoals me geleerd is. Maar ik geloof ook dat mijn lichaam waarde heeft, gezien de moderne ontwikkelingen op wetenschappelijk gebied. Daarom kies ik ook voor begraven in plaats van crematie, want door verbranding gaat veel kennis verloren.

 


Aanpassing 

Sommige ongeneeslijk zieken laten zich invriezen in de mening dat hun kwaal in de toekomst verholpen kan worden. Het lijkt mij vrij optimistisch om aan te nemen dat met name ouderdomsziekten genezen kunnen worden. Ook getuigt het van een wild vertrouwen in ons aanpassingsvermogen dat wij zouden kunnen aarden in een wereld die heel anders is dan de onze. Een wereld waarin dingen vanzelfsprekend zijn die wij nu nog niet kennen.

Zoals nu het boek als drager van informatie aan het verdwijnen is en wij dingen opzoeken op internet. Fysieke boeken zijn verworden tot hebbedingetjes of dragers van historische informatie. Een van mijn schoondochters heeft een enorme collectie boeken, ongelezen, omdat ze alleen boeken koopt die ze digitaal gelezen heeft en goed vindt.


Afstemming

Nee, ik wil niet eeuwig leven. Ik wil alleen een dienst bewijzen aan de wetenschap en aan afstammelingen. Onze kennis van het lichaam staat nog in de kinderschoenen. Het menselijk dna is technisch ontcijferd, maar de functie van eigenschappen is vaak duister en de combinaties van eigenschappen zijn eindeloos en moeilijk te doorgronden. 

Het zal nog wel een generatie of wat duren voor we dat systeem begrepen hebben. Daarbij zal het niet alleen gaan om de puur technische code en de koppeling van de eigenschappen, maar ook hoe ze gebruikt worden. Het lichaam is daarbij voorbereid op de meeste extreme omstandigheden. 

Koorts bijvoorbeeld is een uitstekende manier om bepaalde bacteriën te bestrijden. Alle organen moeten dan echter bij een hogere temperatuur functioneren. De lichaamstemperatuur verhogen heeft weinig zin als het hart ermee ophoudt en de betreffende persoon dood is. Dit vraagt een nauwkeurige afstemming van de organen op elkaar.


Uniek 

Wat is er uniek aan mijn lichaam? Er zijn genoeg mensen die zich laten begraven, waarom zou ik dat dan moeten doen? Welaan, ik behoor tot een bepaalde familie. Mijn afstammelingen hebben zo iets aan mijn lichaam, bijvoorbeeld aan de botjes die er nog lang zullen zijn en die dna dragen. Vandaar dat ik begraven wil worden en niet gecremeerd, voor het geval dat mijn nageslacht mijn erfelijke eigenschappen de moeite van het opgraven waard vindt. 

(eindredactie: Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam


vrijdag 3 mei 2024

Een wonderlijke verjaardag

De neuroloog heeft deze week mijn ergste angsten bevestigd. Gezien de snelheid van het ziekteverloop is het waarschijnlijk, dat ik over twee jaar totaal hulpbehoevend zal zijn en tot uit euthanasie over zal gaan. Toevallig kwam dit nieuws kort voordat mijn vrouw Angeline en ik onze verjaardagen zouden vieren, wat wij traditioneel tegelijk doen met de regerend vorst, dus nu op Koningsdag.




Traditiegetrouw
Ik heb altijd mijn verjaardag gevierd en Angeline heeft zich daar twintig jaar geleden bij aangesloten. Onze verjaardagen liggen dicht bij elkaar en wij hebben veel gemeenschappelijke vrienden. Een man of dertig komen er al gauw en die moeten ook allemaal te eten krijgen, want zo is de traditie. Gelukkig heeft Angeline vriendinnen die willen meehelpen zodat het voor haar ook een feest is. De meeste gasten kennen elkaar, al was het maar van de verjaardagen van vorige jaren. Het is gewoonlijk heel gezellig, zo zegt men.

Ongeloofwaardig
De mededeling van de neuroloog maakte deze verjaardag speciaal. Omdat de ziekte voortdurende aftakeling inhoudt, zou dit de laatste keer zijn dat ik min of meer geestelijk aanwezig zou zijn. Ik wilde de bijzonderheid van deze verjaardag benadrukken zonder dat ik de stemming te zeer drukte. Het moest wel een feestje zijn.

Hoewel één van de gasten, volgens Angeline, verbleekte tijdens mijn korte speech, bleef  de stemming goed. Misschien hielp het dat mijn mededeling zo extreem was. Ik kondigde mijn spoedige dood aan, terwijl ik stond en sprak, tekenen dat ik nog volop in leven was. Het was ongeloofwaardig voor veel aanwezigen, inclusief mijzelf.

(eindredactie: Angeline Jansen)

De eenvoudigste manier om te reageren is via facebook of michiel.nooren@outlook.com. Onder dit blog komt het reactieveld tevoorschijn als je klikt op Opmerkingen. Open op de klaplijst Reageer als en klik op Naam/URL. Voer je naam in en gebruik als URL: www.mn.nl. De reactie wordt dan gepubliceerd onder jouw naam